Vier jaar geleden plaatste ik het filmpje hieronder over de totstandkoming van mijn ‘frumbels’ op Instagram, Twitter en Facebook. Een tijdje later kreeg ik van Facebook de melding dat het geluid van het filmpje ‘muted’ werd, want de rechten van de muziek waren geclaimd door één of ander muziekbedrijf. Huh? Je mag muziek van ouwe componisten na 70 jaar vrij gebruiken en Debussy is al meer dan honderd jaar dood. Bovendien had ik dit beginstukje van Clair de Lune gewoon live op mijn pianootje gespeeld, héél langzaam, zodat het precies onder het filmpje paste. Je hoort de klok zelfs tikken. Kijk, als het nu Debussy zelf was geweest die had gemopperd, maar daar was hij de man niet naar. Hij had het misschien wel als een levend eerbetoon beschouwd.
Zo was het in de klassieke oudheid ook. Het stond in hoog aanzien een werk van een groots voorganger te imiteren (imitatio). Wel moest een schrijver een eigen ’toets’ aan het werk geven. Het werd als een kunst gezien iemands voorganger met originaliteit en verwerking van het onderwerp te overtreffen (aemulatio). Het is als het ware een circulaire mindset, die resulteert in ‘cumulatieve culturele evolutie’: het proces waarbij gunstige culturele kennis en gedragingen, zoals technologieën en ideeën, door de tijd heen steeds worden verbeterd en doorgegeven, resulterend in steeds efficiëntere culturen. Het is precies de vorm van communicatie, overlevering en verwerking die de Circulaire Economie nodig heeft. (Maarten van Dongen wees me op het begrip toen we het over circulaire communicatie hadden, nog dank!)
Mute maar lekker, dacht ik. Maar ze bleven zeuren en dus verwijderde ik het filmpje van Facebook. Misschien had ik m’n gelijk kunnen halen, maar aan zoiets onnozels wilde ik mijn tijd niet verspillen.
In de stelling ‘respectvol hergebruik’ van mijn visie op Circulaire Communicatie stel ik fenomenen als plagiaat, copyright en octrooi ter discussie. Wat vinden jullie ervan? Is het nog van deze tijd? En is het allemaal niet wat uit de klauw gelopen op dat gebied?